Obezite Dünya Sağlık Örgütü’nün uzun yıllardır dikkat çektiği küresel bir sorun. Peki uzun ömürlü bir hayat ve sağlıklı yaşam algısı toplumsal kazanımlara yansıdıkça çözüme kavuşturulabilir mi? Yani herkes sağlıklı beslenebilecek gelir seviyesine, spor yapabilecek özgürlüğü sahip olabilir mi? Kriz, Mozambik’te yaşayan bir kişi ya da yoksulluk sınırının altında gelir seviyesine sahip bir aile bu sorulara “evet” yanıtı verdiğinde çözülmüş demektir. Ancak bugünün dünyası doğanın aksine en bencil besin zincirlerini yoksul kesimin aleyhine döndürürken sonuçta gözlenen kalitesiz (kolay karbonhidrat tüketimi) beslenme obezitenin reçetesini hepimize ağır ödetecek.
KEDİM OBEZ Mİ?
Reçete sadece insanlar için değil, evcil ve sokak hayvanları için de geçerli. Neden mi? Çünkü onlar da kendilerine pek de uygun olmayan bizim yiyeceklerimizle besleniyor. Kendinizi şöyle savunabilirsiniz; “Ben kedimi en kaliteli besin ile besliyorum.”
Ancak bir canlının bir yiyeceği emek vermeden yani koşmadan ya da yakalamadan yiyebilmesi demek kaslarının kalori yakmaması demek. Yani eğer kedinizin kabına koyduğunuz 100 gram mama ile doğadan avladığı bir kertenkeleyi yiyebilmek için harcadığı enerjiyi kıyasladığınızda ne demek istediğimizi daha iyi anlayacaksınız.
– Benim kedim çok obur.
– Geceleri mama yemeden uyuyamıyor.
– Kilo ona çok yakışıyor…
Gibi pek çok teselli cümlesi kursak da evcil hayvanlar için fazla kilolar giderek daha büyük sorun haline geliyor.
OBEZİTE İLE İĞNELİ MÜCADELE
Daily Mail’in Sağlık Editörü John Ely’nin kaleme aldığı makalesinde evcil hayvanların obeziteyle mücadelesinde çığır açacak bir aşı çalışmasının haberini paylaştı. Bu konuda insanlar üzerinde etkili aşı dizaynlarıyla adından sıkça söz ettiren Ozempic şişman kedi ve köpeklere umut ışığı yaktı. Kilo verme ilaçlarıyla satış rekorları kıran şirket bu yıl 20 milyar poundluk kâra ulaştı. Bu kâr, ürünlerin yan etkilerinin gölgesinde kalsa da büyümeye devam ediyor.
KEDİLERİN %43’Ü, KÖPEKLERİN %50’Sİ
Uzmanlara göre şişman kediler ve tombul yavrular, zayıflama iğnelerinden yararlanacak yeni bir ‘hasta’ grubu oluyor. İngiltere’deki evcil hayvanlar, tıpkı sahipleri gibi, aynı nedenlerden dolayı giderek daha da tombullaşıyor: çok fazla yemek yiyorlar ve yeterince egzersiz yapmıyorlar. Dolayısıyla, giderek daha fazla insan Wegovy, Ozempic gibi kilo verme iğnelerine yöneldikçe, bunları evcil hayvanlar üzerinde kullanmaya olan ilgi de kaçınılmaz olarak arttı. Araştırmalar, evcil hayvan obezitesinin, tıpkı insanların şişmanlığa karşı mücadelesi gibi, daha da arttığını gösteriyor. UK Pet Food şirketinin yaptığı bir araştırmaya göre köpeklerin yüzde 50’si, kedilerin yüzde 43’ü fazla kilolu veya obez. Veterinerlerin yüzde 77’si evcil hayvanlar arasında obezite yaygınlığının arttığına dikkat çekerken Liverpool Üniversitesi Obezite Kliniği Şefi Profesör Alex German, Ozempic ve Wegovy gibi ilaçların içindeki aktif madde olan semaglutidinin, insanlarda olduğu gibi evcil hayvanların da iştahını kısıtlayabileceğine ve dolayısıyla bazı durumlarda obezite için etkili bir tedavi olabileceğine dikkat çekiyor.
HER GÜN 30 DAKİKA EGZERSİZ
Kraliyet Hayvanlara Zulmü Önleme Derneği, köpeklerin her gün en az 30 dakika egzersiz yapmalarını tavsiye ediyor. Kediler için tavsiyeler biraz daha geniş kapsamlı ancak yardım kuruluşu, kedi dostlarımızın her gün tırmanma ve oyun oynama gibi egzersizler için bolca fırsata sahip olması gerektiğini belirtiyor. Ozempic, Wegovy ve Mounjaro gibi haftalık iğnelerin, obez insanların aşırı kilolardan kurtulmasına yardımcı olmada çok etkili olduğu kanıtlandı; bazı insanlar bunları kullanarak kilolarının yüzde 22’sini kaybedebiliyor.
KANSER, YÜKSEK TANSİYON, KALP KRİZİ
İngiltere’deki evcil hayvanlarda gözlenen obeziteyi, sahiplerinin durumu ile kıyasladığımızda hayvanların daha iyi durumda olduğu aşikar. Veriler İngiliz yetişkinlerin üçte ikisinin artık çok şişman olduğuna işaret ediyor. Obezitenin, kanser ve yüksek tansiyon gibi kalbe zarar verebilecek ciddi hastalık risklerini artırdığı ise yadsınmaz gerçek. Cancer Research UK’e göre, İngiltere’deki kanser vakalarının yüzde 5’i doğrudan obezite kökenli. Obezite krizinin ülkeye yılda yaklaşık 100 milyar sterline mal olduğu tahmin ediliyor.
News
