Acıktığımızda elimiz hep karbonhidratlara gitse de dengeli beslenmek için çabalayanlarımız sağlıklı bir atıştırmalık arıyor. İlk akla gelen yeşil bir elma ama bu seçeneği atlayın ve elinize bir havuç alın. Çünkü yeni bir araştırmaya göre, haftada sadece üç kez birkaç tane havuç yemek cilt karotenoidlerini önemli ölçüde artırıyor.
Karotenoidler, greyfurt, havuç, dolmalık biber, domates ve balkabağı gibi birçok meyve ve sebzenin kırmızı, turuncu ve sarı renginden sorumlu olan fitonutrientlerdir (bitkilerde doğal olarak bulunan kimyasallar). Önceki araştırmalar, yüksek karotenoid seviyesinin (ciltte biriken) kalp hastalığı ve kanser riskini azaltıcı etkiye sahip olduğunu ispatlıyor. Daha yüksek karotenoid seviyesine sahip olan kişilerde ise hem cilt sağlığını hem de bağışıklığını güçlendiriyor. Ve fitonutrientleri almanın tek yolu onları tüketmektir. Telegraph’ın Sağlık Editörlerinden Jack Pear konuya ilişkin bilimsel araştırmaları inceledi ve bilim insanlarını dinledi.
KAROTENOİD DEPOSU
Alabama’daki Samford Üniversitesi’nden araştırmacılar 60 genç yetişkin öğrenciye elma dilimleri, 100 gr havuç (kabaca iki orta boy havuca eşdeğer), beta karoten içeren bir multivitamin takviyesi veya havuçlu kombinasyonlar verdi. Bunlar dört hafta boyunca günde üç kez tüketildi. Çalışma, elma dilimi yiyen veya takviyeyi tek başına alan öğrencilerin yüksek karotenoid seviyelerine ulaşamadığını, ancak havuç yiyenlerin seviyelerinin %10,8 – %21,6 arasında seyrettiğini ortaya koydu.
PEKİ HAVUÇ NEDEN BU KADAR İYİ?
– İyi bir A vitamini kaynağı
Karotenoidler her zaman beslenme uzmanlarının dikkatini çekmiştir çünkü vücudumuz bunları iki moleküle parçalayabilir ve bunlar daha sonra A vitaminine dönüşür. A vitamini bağışıklık sisteminin işlevini desteklemek için önemli. Aynı zamanda göz sağlığında da rol oynar, özellikle yaşlılıkta körlüğe neden olabilen makula dejenerasyonunu önler. Newcastle Üniversitesi Beslenme Merkezi’nden Dr. Kirsten Brandt 25 yıldır havucun yararları üzerine çalışıyor ve şunları söylüyor:
– Etten A vitamini alabilirsiniz ancak vejetaryen bir diyet uyguluyorsanız veya düzenli olarak et yemiyorsanız bol miktarda havuç yemeniz önemli… Sarı havuçlarda daha fazla bulunan lutein gibi karotenoidlere ihtiyacınız var. Çok uzun süre hiç lutein almazsanız, bu görme yeteneğinizi etkiler.
– Kanseri önler
Haftada 300 gr havuç yemek kansere yakalanma riskini ortalama %15 oranında azaltır. Ancak, bunun nedeni karotenoidler değil, havuçta bulunan poliasetilen adı verilen tamamen farklı bir bileşik. Bu kimyasallar iltihabı düzenlemeye ve böylece hücre hasarını önlemeye yardımcı olarak kansere karşı koruyucu bir etki sunar.
– Lif deposu
Havuç, tüm sebzeler arasında en yüksek lif seviyesine sahip besin elemanlarından biri. Bu da onları sindirim sağlığı için önemli kılıyor. Lifin sindirim sisteminde parçalanması uzun zaman alır ve daha uzun süre tok hissetmemizi sağlar.
Beslenme uzmanı Jenna Hope, lifler için şu yorumu yapıyor:
– Lif, bağırsak mikrobiyomunu desteklemede gerçekten önemli bir rol oynar. Bağırsak mikrobiyomu, bağırsaktaki iyi ve kötü bakterilerin bir koleksiyonudur. Diyetimize daha fazla lif ekleyerek iyi bakterileri besleriz, bu da kötü bakteriler için daha az yer anlamına gelir. Bu iyi bakteriler, zihinsel sağlığımızı iyileştirmekten bağışıklık sistemimizi güçlendirmeye ve uyku kalitemizi iyileştirmeye kadar her türlü kısa zincirli yağ asitleri üretir. Çok fazla iyi bakteriniz varsa, daha sağlıklı besinleri canınız çeker. Kötü bağırsak bakterilerimiz fazlaysa yüksek şekerli ve yüksek yağlı yiyecekleri canımızın çekme olasılığı daha yüksek. Lif ayrıca şekerin kan dolaşımına salınmasını yavaşlatır, bu nedenle büyük bir havuç tabağından sonra bir tatlı yerseniz, daha az yoğun bir “şeker krizi” yaşarsınız, kan şekeriniz daha yavaş yükselir ve sonrasında kendinizi daha sağlıksız yiyecekler isterken bulmazsınız.
– Pırıl pırıl bir cilt
Dr. Brandt, karotenoidlerin ciltte birikmesi nedeniyle “güneş yanığına yatkın hassas ciltli kişiler için faydalı olduklarına dair bazı belirtiler var” diyor:
– Havuç neredeyse bir güneş losyonu gibi koruyucudur çünkü karotenoidler cildinizi hedef alan güneş ışınlarını emer…
Konuyla ilgili araştırmalar hala devam ederken, havuç yemenin cilt kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini düşünen bazı çalışmalar ve bu tezi savunan bilim insanları da var.
News
